Het "rode gevaar"

22-01-2018

Het regent de laatste tijd weer waarschuwingen voor het ‘rode gevaar’. In de hoogste regeringskringen in Frankrijk, Italië, Duitsland en Nederland doen ze het in hun broek voor China. De overname in 2016 van de Duitse robotfabrikant KUKA door een Chinees bedrijf is dan het ‘bewijs’. Want daarmee kregen Chinezen immers Duitse robottechnologie in de schoot geworpen. So what, denk ik dan eigenlijk.

Want die aloude reflex kennen we nu wel: China ‘steelt’ onze kennis en gaat daarmee aan de haal. Daar moeten we ons dan tegen ’beschermen’, omdat er anders essentiële kennis door de gemene spionnen van China wordt gestolen met zo’n overname. Ik chargeer het nu. En natuurlijk valt er wel het een en ander te zeggen over de mate waarin westerse bedrijven vrij zijn om Chinese bedrijven over te nemen. Maar ik zie in dit soort protectionistisch gejammer met name een totale onderschatting van China. En vooral: een miskenning van de realiteit. In alle hoogontwikkelde landen wordt er bij universiteiten, onderzoeksinstituten en bedrijven toponderzoek gedaan naar kunstmatige intelligentie, Big Data, robotica, biotech, enzovoorts. Denken de protectionisten nu werkelijk dat er in China geen topwetenschappers - en ook inmiddels trouwens topondernemers - aan het werk zijn? Wereldwijd is er sprake van kruisbestuiving van technologische en andere belangrijke kennis. Zo heeft het altijd gewerkt. De boekdrukkunst, buskruit en het kompas zijn Chinese uitvindingen. En inmiddels is de wereld steeds meer naar elkaar toe gegroeid. Wat vandaag in een Chinees laboratorium wordt ontdekt, verspreidt zich via publicaties en contacten via de kortste keren naar de VS. En vice-versa.

Ambitieus

Ik zie in die roep om protectionisme ook een zekere westerse navelstaarderij. Vergeet niet dat de meerderheid van de wereldbevolking in Azië woont. Ook de Chinezen willen net als ieder ander ambitieus land met behulp van state-of-the-art technologie hun welvaart vergroten. En daar slagen ze goed in. Binnen een aantal decennia is China door te focussen op technologie getransformeerd van een maoïstische boerenstaat in de belangrijkste uitdager van de VS. Bedrijven als de online gaming- en social mediagigant Tencent en Alibaba, de Chinese tegenhanger van Amazon, behoren tot de tien grootste bedrijven ter wereld. Denkt nu werkelijk iemand dat ze die positie verworven hebben met kennis van het westen ‘stelen’? Ik geef nog een voorbeeld: het Chinese dronebedrijf DJI werd in 2006 opgericht en heeft nu een globaal marktaandeel van 70%...

Betaalapps

China is technologisch ook veel verder dan we hier wel eens aannemen. In de grote steden bijvoorbeeld betaalt vrijwel niemand meer contant. Iedereen heeft betaalapps en dergelijke. Online shopping, een van de belangrijkere technologietrends van deze tijd, is in China al groter dan in de VS. De online omzet tijdens het Chinese shopping-event Singles Day is nu vier keer die van het Amerikaanse Black Friday. Hetgeen trouwens ook duidelijk maakt dat de Chinese binnenlandse markt steeds belangrijker wordt. Verder heeft het land erop ingezet wereldleider in duurzame energie te worden. China legt in een hoog tempo enorme zonne-energieparken aan, zo groot als de stad Utrecht. Tot 2020 investeert China omgerekend € 1000 miljard in duurzame energie. Toegegeven, ook vanwege de enorme smog die in veel steden nu nog heerst. Maar vooral omdat de beleidsmakers heel ambitieus met behulp van technologie het land vooruit willen brengen.  En de VS willen passeren als belangrijkste economische grootmacht ter wereld. En dat gaat ze lukken ook.

Techwedloop

Nog even terugkomend op die angst voor het stelen van ‘onze kennis’ door de Chinezen bij overnames. Misschien relativeert het als ik even memoreer dat vorig jaar het Amerikaanse Intel het Israëlische techbedrijf Mobileye overnam voor $15,3 miljard. Dat ‘mag’ dan wel? Overigens werd er de afgelopen 5 jaar voor $1700 miljard aan overnames gedaan in de mondiale techsector. Vaak waren die overnames ‘grensoverschrijdend’. Zo gaat dat. Overnames horen erbij in een internationale wereld. En bovendien, zoals ik al aanstipte, de Chinezen spelen met hun eigen research mee in de top op tal van gebieden. Ik zie het meer als een mooie en vreedzame strijd op het scherp van de snede, de techwedloop. Door de concurrentie met Chinese en andere Aziatische techbedrijven blijven de westerse bedrijven alleen maar scherp. En komen er sneller nieuwe producten op de markt die ons leven verrijken. Decennialang waren we in Europa gewend om ons te focussen op de VS. Daar gebeurde het. Maar dat is achterhaald. Ook in het oosten gebeurt het inmiddels. Kijk dus als belegger niet alleen naar het westen, naar de VS. Vergeet het oosten niet. Want ik ben niet bang voor het ‘rode gevaar’. Ik zie veel meer dat China de wereld met eigen innovaties en een enorme binnenlandse markt naar een hoger welvaartsniveau helpt te brengen.